تحقیق هجرت در عرف سیاسی، دینی و اجتماعی

توضیحات

عنوان: هجرت در عرف سیاسی، دینی و اجتماعی

• چكیده
• تأسیس ملت و گسترش اسلام
• وحدت جامعه در سایه پیوند معنوی افراد
• همزیستی مسالمت آمیز در قالب نخستین قانون اساسی
• هجرت و نقش آن در پیدایش و تداوم تمدن ها
•  ایمان
•  هجرت
•  جهاد و مبارزه ی مسلحانه با مال و جان
• هجرت و نقش دینی، اجتماعی و سیاسی آن
• حضرت محمد (ص) و مخالفان
• جریان نفاق و منافقان
• ایمان به ر اه  راستین (مباهله )
• فتح مبین و عفو عمومی
• حج برائت و حج ولایت
• واپسین حج یا حج ولایت
• اصول، شیوه ها و اهداف حکومت حضرت محمد(ص)
• علل و عوامل گسترش اسلام
• قرآن کریم و گسترش اسلام
• سیره، سیما و اخلاق پیامبر اکرم و گسترش اسلام

چكیده

    واژه هجرت در عرف دینی به معنی «کوچ» و «خروج» از یک سرزمین به منظور حفظ و تحکیم مبانی عقیدتی و ایمانی است و «مهاجر»کسی است که از محدوده طاغوت و استبداد خارج میشود تا بتواند معاشرت، تربیت و عبادتش را متناسب با شریعت و آرمان خود ترتیب دهد.

    اصولا فلسفه هجرت در قرآن و سنت پیامبر گویای آن است که انسان درهرجا و هرجامعه ای به طبیعت فکری و کمال باطنی خویش دست نمی یابد بنابراین وظیفه یکایک افراد خواهان تکامل این است که از جامعه ای که در آن ظلم، زشتی، انسان پرستی و…رواج دارد روی گرداند و به جمعی که شرایط و زمینه یکتاپرست شدن و ماندن در آن بیشتر است، بپیوندند.

  از نظر عرف دینی، سیاسی، جامعه شناسی و اصول اخلاقی وعلمی، آنچه درعصر پیامبر رخ داد، به معنای واقعی هجرت است.زیرا هجرت ازدرون وسفر در عمق روح از هجرتهای بیرونی وسفرهای خاکی بالاتر است.

باید توجه داشت از نظر قرآن اصولا حتی هجرت آفاقی ویژه یک عصریا یک نسل یا مربوط به عصر پیامبر(ص)نیست.در برخی از سوره های قرآن از هجرت ابراهیم(ع)یاد میکند و نیز از هجرت موسی(ع)و قومش از مصربه سوی فلسطین مکرر سخن به میان می آورد.علاوه براین در بین اقوام دیگر(غیرمسلمان)نیز هجرت منشا قدرت و مایه پیشروی بوده است.جز آنکه هجرت اسلامی به لحاظ هدف از اینگونه مهاجرت ها ممتاز بوده است.

بنابر تعلیم اسلام چنانکه اشاره شد برای مال اندوزی وسلطه جویی نباید هجرت کرد بلکه برای خدا یعنی اقامه آیین و اشاعه شریعت وی باید حرکت نمود.پس اسلام هدف هجرت را از چپاول اقوام و تسلط بر سرزمین ها، به هدف معنوی برگرداند  دو نکته مهم در حاشیه مباحث هجرت:

1.پیامبر(ص)برعکس بسیاری از رهبران به محض احساس خطر، پیش از پیروانش از دام بلا نگریخت و آنها را درمیان مشکلات و سختی ها رها نکرد، بلکه پس از حرکت مهاجران به مدینه تصمیم به هجرت گرفت.

2.برخلاف بسیاری از رهبران، اموالی را که به رسم امانت نزد رسول خد (ص)سپرده بودند غنیمت نشمرد و به همراه خود نبرد بلکه علی(ع) را در مکه گذاشت تا سپرده های مردم را بدانان بازگرداند، در حالی که همه آن مردم و صاحبان امانت از پیروان وی نبودند.

تأسیس ملت و گسترش اسلام

رسول خدا(ص)در روز دوشنبه در دهکده قبا در دو فرسخی مدینه مورد استقبال گروهی از اهالی مدینه و مکه قرار گرفت و تا پایان هفته-که منتظر کاروان اهل بیت نبوت و دیگر مسلمانان بود-مسجدی بنیاد نهاد.هیجان و سرور ساکنان یثرب که سه سال در اندیشه ایمان به رسول خدا به سر می بردند سرانجام در روز جمعه که مرکب پیامبر(ص)از محلی به نام«ثنیة الوداع»، تپه های خارج ازشهرمدینه سرازیر شد و به خاک یثرب گام نهاد، به اوج خود رسید.تأسیس مسجد، به مثابه یک نهاد اجتماعی، نشان وحدت مسلمانان،  مرکز آموزش وپرورش وپرستش، مهمترین و نخستین اقدام عملی حضرت محمد(ص) در جهت پیوند دین و دانش بود و در کنار این مسجد مسکنی برای بینوایان و مهاجران تهیدست ساخته شد و معلمی وظیفه آموختن قرآن، خواندن و نوشتن به آنان را بر عهده گرفت.

وحدت جامعه در سایه پیوند معنوی افراد

اینکه وحدت و پویایی جامعه را تنها جهات سیاسی و حقوقی تامین نمیکند، از بدیهات دانش سیاسی است.درآن روزگار قویترین سنت اجتماعی که روح قبایل گوناگون آنها را به هم پیوند می داد، پیمان بین قبایل بود که«حلف» می نامیدند و در مکه و مدینه به انگیزه های مختلف بدین وسیله میان دو بیگانه،  خویشاوندی استوار و نزدیک پدید می آمد. دو قبیله اوس و خزرج ومهاجران مکه زیربنای پدیده بزرگ اجتماعی و هسته مرکزی امت اسلامی در مدینه شمرده می شدند وجود رخنه در این بنا امری طبیعی به نظر می رسید.

اعراب بادیه نشین که اسلام می پذیرفتند نیز از تعصبی شدید برخوردار بودند. گوناگونی زبان، نژاد و زادگاه این تازه ایمان آورندگان، در آینده نزدیک دامنه اختلافات را فزونی می بخشید و اساس توحید و حکومت الهی را تهدید می کرد.یکی از راه های کاهش این خطر عقد اخوت بود.بدین ترتیب، مهاجران که

همه دارایی شان را در مکه به سودای حفظ دینشان نهاده بودند، در سرپرستی انصار قرار گرفته بودند و در مزرعه خانه و آسایش آنان شریک شدند. رهاورد دیگر این همبستگی دینی، احساس مسئولیت مسلمانان در برابر تنگدستی،  بیماری و دشواریهای سیاسی و اجتماعی یکدیگر بود.

نکته نهایی در این بحث، تحلیل پیمان برادری پیامبر(ص)و علی(ع)است به ویژه آنکه پیامبر و علی هر دو از مهاجران بودند و رویکرد اجتماعی عقد اخوت باید به استحکام روابط مهاجران و انصار انجامد نه تحکیم مناسبات درون قبیله ای. آنچه در نگرش اجتماعی فرهنگی به این پیمان اهمیت می دهد، این است که اگر عقد اخوت میان رسول خدا و یک تن از اوس و خزرج بسته میشد، معضل تحریک دو گروه انصار پیش می آمد پیامبر با انتخاب علی هم بر همتایی او با خود تأکید ورزید و هم از بروز بحران وتعصبات جاهلی پیشگیری کرد.

توجه:

• برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.
• پس از خرید بلافاصله لینک دانلود فایل برای شما ایمیل خواهد شد.