توضیحات
عنوان فارسی: سیلاب و اثرات آن در ناپایداری ساخت و سازهای شهری
- مقدمه
- بیان مسئله
- ادبیات پژوهش
- تعریف سیل
- طبقه بندی سیل های کشور
- عوامل طبیعی
- ذوب شدن سریع برف ویخ درکوهستان ها
- بارش شدید وکوتاه
- کم شدن پوشش گیاهی
- نوع وجنس خاک
- شیب زمین
- عوامل انسانی مؤثر بر وقوع و افزایش خسارت های سیل
- خسارات ناشی از سیل در همه بخش ها
- کشاورزی
- دامداری
- صنعت
- خدماتی
- بهداشتی
- زیست محیطی
- روش تحقیق
- روش تحقق
- جامعه آماری تحقیق
- روش گردآوری اطلاعات
- ابزار گرد آوری اطلاعات
- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
- تجزیه و تحلیل داده ها
- خسارات محسوس مستقیم شامل موارد زیر می تواند باشد
- خسارات در همه بخش ها
- کشاورزی
- دامداری
- خدماتی
- بهداشتی
- زیست محیطی
- مهمترین دلایل تشدید خسارات ناشی از سیل
- تاثیر سیل بر ناپایداری ساخت و سازهای شهری
- ناپایداری ساخت و سازها
- آب گرفتگی
- تخریب
- تخریب ساختمان های مسکونی و تجاری
- تخریب ادارات و سازمان های دولتی
- ناپایداری آسفالت خیابان ها و پل های روگذر و زیرگذر
- تخریب ایستگاه ها و خطوط برق، آب ، گاز و تلفن
- تخریب و ناپایداری مراکز حساس
- نتیجه گیری و پیشنهادات
- نتیجه گیری
- پیشنهادات
- منابع و مآخذ
مقدمه
سیل یک پدیده طبیعی است که در هنگام بروز مانند هر بلای طبیعی دیگری دارای آثار تخریبی غیر قابل اجتناب است. بر اساس جغرافیای طبیعی کشورمان و میزان حادثه خیزی، برخی مناطق آن ، در بعضی موارد اثرات سوء ناشی از وقوع سیل کمتر از زلزله نبوده و عدم پیشگیری از وقوع آن می تواند خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را بر جای گذارد . به طور کلی سیل در هنگام باران شدید یا برف در یک منطقه جغرافیایی خاص که باعث تغییر بستر رودخانه ها و تخریب سدها و آب بندها می شود به وجود می آید.ایران به لحاظ برخورداری از موقعیت کوهپایه ای و آب و هوای خشک و نیمه خشک، اگرچه در مقایسه با دیگر کشورها مقدار بارش در آن کم بوده و طی سال های نرمال، میزان بارشی حدود 250 میلی متر دارد اما بارش ها در برخی نقاط کشور با شدت و دبی سریع صورت گرفته و با در نظر گرفتن خشکی طبیعت، پس از یک بارش بلافاصله روان آب ها ایجاد شده و در صورت شدت بارش باعث می شود سیلاب پدید آمده و خسارات هنگفتی به ساختمان مسکونی، تجاری و اداری و منابع کشاورزی و مالی مردم برسد. مطابق آمار تهیه شده توسط سازمان ملل متحد در میان بلایای طبیعی، سیل و طوفان بیشترین تلفات و خسارات را به جوامع بشری وارد آوردهاند، بگونهای که تنها در یک دهه میزان خسارات ناشی از سیل و طوفان بالغ بر 21 میلیارد دلار در مقابل 18 میلیارد دلار خسارات ناشی از زلزله بوده است. این امر در کشور ما نیز صادق است و در اغلب سال های گذشته حدود 70% اعتبارات سالانه طرح کاهش اثرات بلایای طبیعی و ستاد حوادث غیر مترقبه صرف جبران خساران ناشی از سیل شده است. ضمن این که باید توجه داشت بدلیل بهبود روش های ساخت و ساز و رعایت ضوابط و مقررات، ایمنی سازهها و تأسیسات در مقابل خطراتی چون زلزله افزایش مییابد ولی متأسفانه روند طبیعی توسعه در کشورهایی نظیر ایران باعث تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شده و خسارات سیل مرتباً افزایش مییابد. رشد 250 درصدی خسارات ناشی از سیل کشور در پنج دهه گذشته مؤید این مدعاست.
1-2 بیان مسئله
تاریخ زندگی بشر بر روی کره ی زمین حاکی از وقوع اجتناب ناپذیر مخاطرات طبیعی است . از زمانی که فعالیت های بشر موجب برهم خوردن تعادل طبیعت گردید، مخاطرات طبیعی معنا پیدا نمود. زیرا قبل از آن هم این پدیده در طبیعت وجود داشته، ولی به دلیل عدم حضور انسان در منطقه ی بلاخیز مشکلی برای او ایجاد نمی کرده است . وقوع مخاطرات محیطی نظیر سیل، زلزله، توفان و گردباد در اغلب موارد تأثیرات مخربی بر سکونتگاههای انسانی باقی گذارده و تلفات سنگینی بر ساکنان آنها وارد ساخته است. این مخاطرات آسیبهای جانی و مالی فراوانی را با خود به همراه دارد . پدیده سیلاب به دلیل گسترش شهرهای بزرگ چهره جدیدی پیدا نموده و تحت عنوان سیلاب شهری جایگاهی را در ، مطالعات شهری با روش ها و مدل های جدید باز نموده است) .قهرودی، 1388:169) سیلاب شهری طغیان یا تهاجم پهنه ی آبی زیاد برروی زمین در ناحیه ی انبوه از ساختمان که معمولاً زیر آب نمی رود (Shepherd, Pennine Water Group) . جدا از افزایش بلایای طبیعی طی دهه های گذشته، افزایش قربانیان بدلیل افزایش آسیب پذیری جوامع شهری است( 1 VAN Westen, 2006, (.
رشد شهرنشینی و افزایش بی رویه جمعیت ، موجب رشد فزاینده ی شهرسازی ، توسعه زیر ساختها و
در نهایت گسترش ناموزون شهرها شده و ساکنان شهرها را به سمت اراضی حاشیه ای که به سرعت ثبات خود را از دست می دهند می راند و مسائل و مشکلات عدیده ای را از جهت مصونیت شهرها در برابر مخاطرات طبیعی از جمله سیلاب به بار آورده است . با رشد سریع شهرسازی و ایجاد و توسعه زیر ساخت ها ، سیلاب در نواحی شهری بیشتر و شدیدتر شده است.( Bhattacharya: 2010)
ناپایداری ناشی از سیلاب متغییر و پیچیده بوده و به پدیده هایی مانند بارش ، رواناب ، تمرکز آن و میزان در معرض قرارداشتن نواحی پایین دست سیلاب بستگی دارد .افزایش ساخت و سازها و گسترش شهرها در پهنه های سیل خیز رودخانه ها و به دنبال آن کاهش سطح نفوذ پذیری خاک و افزایش ضریب رواناب ها ، آسیب پذیری شهرها را دو چندان نموده است .
ناپایداری این شهرها به گونه ای است که سازه های شهری و سکونت گاه های انسانی به دلیل مجاورت با خطر سیلاب در معرض تهدیدهای جدی قرار دارند . درنتیجه با دخل و تصرف در محیط طبیعی ، ایجاد سازه های شهری و نبود مقررات مناسب جهت پیشگیری و محافظت از آن ها رخداد سیل در این جوامع تشدید می گردد .
در مقابل منافع بی شمار مجاورت رودخانه های بزرگ با مراکز شهری ، صنعتی و کشاورزی ، وقوع سیلاب های مهیب در رودخانه تهدیدی برای تاسیسات احداث شده بر روی رودخانه ها و مناطق مجاور آن ها محسوب می گردد . اگر چه امروز بخشی از سیلاب های مهم کنترل و مهار شده اند ، اما همه ساله خسارات جانی و مالی فراوانی به جوامع بشری و سرمایه های آن ها وارد می شود (مهدوی 1376،160)
شهرسازی امروزه نوعی از الگوهای توسعه شهری را به کار برده که نه تنها ناپایداری را در شهرها پدید آورده ، بلکه ناپایداری مناطق اطراف را نیز به دنبال داشته است. افزایش جمعیت شهری و گسترش محدوده شهرها سبب مشکلات زیادی در شهرها شده است ) رهنما ، 1387 :63 (ابعاد فراگیر توسعه شهری باعث شکل گیری ساخت و سازهایی به لحاظ شکلی و محتوایی شده که چینش آن ها در کنار یکدیگر بافت های خاص و امروزی شهری را پدید آورده است) عبدالهی ، 1391 :19)
طی سال های اخیر سیل و تبعات آن صدمات شدیدی را به مناطق شهری وارد نموده است . سیلابهای تهران ) گلابدره و دربند ( ، دماوند ،گرگان ، فومنات و قم و….. شاهدی بر آسیب پذیری و ناپایداری شهرها در مقابل سیلاب است . به جز عوامل اقلیمی و هیدرولوژیکی وقوع سیلاب ، بخشی از علل این آسیب پذیری به مداخلات انسانی از جمله توسعه اراضی شهری ، ورود به حریم بستر و سطح کیفی مدیریت هدایت و جمع آوری رواناب شهری بر می گردد .
2- ادبیات پژوهش
2-1 تعریف سیل
درتعریف سیل چنین آمده است :
سیل عبارت است از بالا آمدن نسبتأ زیاد آب دریک رودخانه یا مسیل . این بالا آمدن حالتی نسبی داشته و اصولأ نسبت به رژیم عادی یانرمال سنجیده می شود . درفرهنگ معین آمده است :
«سیلاب آب فراوانی است که باسرعت جاری می شود وطغیان کرده ، پهنه ای اززمین راکه درشرایط عادی زیرآب نیست، فروگیرد » . [1]
بطورکلی گاهی اوقات بارندگی دریک منطقه به قدری زیاد می شود که رودخانه ها پر از آب می شوند و یا آب دریک جا بیش ازحد جمع می شود و به دلیل لبریزشدن رودخانه ها ویاوجود موانع درآن آب اضافی به سوی مزرعه ها ،جاده ها وخانه ها سرازیر می شود . دراین حالت می گویند ،سیل جاری شده است . به عبارت دیگر زمانی که درهنگام بارندگی های شدید ،رودخانه ها ومسیل ها گنجایش وظرفیت کافی برای هدایت آب رانداشته باشند وخاک نیز به خاطرشدت بارندگی ویا طولانی شدن آن ،قدرت جذب همه آب رانداشته باشد ،جریان آب به صورت غیر طبیعی درهمه جا جاری می شود و سبب تخریب خانه ها ، تأسیسات ، مزرعه ها و … می شود که به این حالت سیل می گویند . بیشتر سیل های خطرناک درکشورمان ، در فصل های پر باران مانند بهار و پاییز جاری می شوند . این سیل ها هر ساله خسارت ها ی زیادی را به وجود می آورند . گاهی هم بارندگی های ناگهانی و شدید در فصل های دیگر باعث جاری شدن سیل می شود .
2-2 طبقه بندی سیل های کشور:
جریان سیل به طور عمده ناشی از رواناب سطحی میباشد که حاصل خصوصیات بارش و حوزه ی آبخیز است و در این میان ، تأثیر پوشش گیاهی و خاک در کاهش جریان سیل حوزههای کوچک کمتر از حوزههای با مساحت زیاد است .
دریک طبقهبندی کلی میتوان سیلاب های رخداده در کشور را در دستههای زیر تقسیمبندی نمود:
الف) سیل ناگهانی: ناشی از بارش شدید در حوزههای معمولاً کوچک مانند سیل گلابدره تهران (1366) ،ماسوله (1377) ، خیاو چای مشکین شهر (1380) ، گلستان(1381و 1380) . وقوع این نوع سیلاب ها معمولاً در فصل بهار و تابستان ناشی از عکسالعمل سریع هیدرولیکی حوزه نسبت به بارش شدید میباشد و بدلیل ماهیت غافلگیرکنندة این نوع سیلاب، منجر به خسارات و ضایعات قابل توجهی میشود.
ب) سیل رودخانهای: ناشی از بارش نسبتاً شدید و طولانی مدت در حوزههای با مساحت زیاد و یا بارش های متوالی بیش از ظرفیت نفوذپذیری حوزه مانند آنچه که در سال 1371 در جنوب کشور اتفاق افتاد و سیل استان های سیستان و بلوچستان ، کرمان ، هرمزگان، بوشهر، فارس و خوزستان وبرخی سیل های اتفاق افتاده درخراسان شمالی .
ج) سیل دریایی : به خاطر بالا آمدن سطح آب دریا و یا دریاچهها مانند بالا آمدن سطح دریاچه ی خزر در سال های1371تا1375.
د) سیل ناشی از ذوب برف: ناشی از ذوب برف های بالادست به دلیل افزایش ناگهانی دما که می تواند توام با بارندگی نیز باشد نظیر سیل رودخانه کارون در فروردین سال1377.[2]
بطورکلی سیل دارای انواع مختلف بوده که هر کدام با توجه به شرایط خاص خود خرابی و ویرانی هایی را به دنبال دارند که تقسیم بندی کلی آن به شرح زیر است :
1 – سیل طبیعی 2 – سیل گسترده 3 – سیل نوک تیز یا قله تیز 4 – پیش سیل 5 – سیل نوک پهن یا قله پهن 6 – سیل بلاخیز 7 – سیل استثنایی 8 – سیل گسترده 9 – سیل شهری 10 – سیل ساحلی 11 – سیل رودخانهای 12 – سیل ناگهانی
علاوه برتقسیم بندی فوق الذکر , سیلاب ها را می توان با توجه به شکل هیدورگراف به سه دسته زیر تقسیم نمود.
1 – سیلاب های بابده بالا, حجم و تداوم کم
2 – سیلاب های بابده ، حجم وتداوم زیاد
3 – سیلاب های با بده کم , حجم وتداوم زیاد.
2-3 علل پیدایش سیل (سیلاب ):
[1] آشنایی با بلاهای طبیعی وشرایط غیرمترقبه واقدامات امدادی ، عبدالرضا مسلمی ، انتشارات معاونت ترویج ومشارکت مردمی وزارت جهادسازندگی سابق .
[2] سیل ومناطق سیل خیز درایران ، دکتر حسن علی غیور ، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی شماره 40 سال1375.
توجه:
- برای دانلود فایل word کامل ترجمه از گزینه افزودن به سبد خرید بالا استفاده فرمایید.
- لینک دانلود فایل بلافاصله پس از خرید بصورت اتوماتیک برای شما ایمیل می گردد.
به منظور سفارش تحقیق مرتبط با رشته تخصصی خود بر روی کلید زیر کلیک نمایید.
سفارش تحقیق
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.