توضیحات
فهرست مطالب تحقیق:
مقدمه
مراحل رویینسازی در فولاد زنگنزن
فرآیند رویینسازی
فرآیند رویینسازی بر روی فولاد کربنی
رویینسازی فولاد زنگ نزن
مطالعه موردی رویینسازی
روش آزمون
آزمونهای خوردگی
اندازهگیریهای الکتروشیمیایی
نتایج کلی
مراجع
مقدمه
سطوح تمام فلزات (به جز طلا) در محیط هوا بوسیله فیلمهای اکسیدی پوشش داده میشوند. زمانیکه چنین فلزی در محلول آبی غوطهور میشوند فیلم اکسیدی میل به حل شدن پیدا میکند. درصورتیکه محلول اسیدی باشد، فیلم اکسیدی ممکن است به صورت کامل حل گردد و سطح فلز بدون پوشش در معرض محیط اسیدی قرار گیرد، در این حالت گفته میشود که فلز در حالت فعال قرار دارد. در محلولهای خنثی، حلالیت فیلم اکسیدی بسیار کمتر میشود. در صورتیکه محلول خنثی دارای آنیونهای بازدارنده باشد؛ انحلال فیلم اکسیدی میتواند متوقف شود و فیلم اکسیدی یک فیلم اکسیدی رویین تشکیل میدهد که میتواند به طور موثر از خوردگی فلز جلوگیری کند. به جز فلزات نجیب، با استفاده از رویینسازی میتوان فلزات را در برابر اکسید کردن محافظت کرد. پروژه آماده شیمی
آقای هاری بریرلی – یک مهندس متالورژ انگلیسی – در سال 1913 میلادی زمانیکه بر روی بهبود لولههای تفنگ کار میکرد به صورت تصادفی کشف کرد که افزودن کروم به فولاد کم کربن باعث مقاومت در برابر زنگ زدن میشود، و به این ترتیب فولاد زنگ نزن متولد شد.
مراحل رویینسازی در فولاد زنگنزن
فولاد زنگنزن مقاومت به خوردگی خود را مدیون لایه نازک و بادوام اکسید کرم است که در سطح فلز تشکیل میشود و خاصیت زنگنزن را به فولاد میدهد. متأسفانه اصطلاح زنگ نزن به معنی مصونیت از زنگ زدن نیست. نباید چنین استنباط شود که فولاد هیچگاه حساس به حفره دار شدن، زنگزدن، ریزترکها و غیره نمیشود. فیلم رویین در فولاد زنگ نزن شامل مخلوطی از اکسید آهن، اکسید کرم و اکسید مولیبدن (در صورتی که فولاد دارای عنصر آلیاژی مولیبدن باشد) است. با این وجود مهمترین آنها لایه متراکم و چسبنده اکسید کروم است. در صورتی که سطح فولاد زنگ نزن خشک و تمیز باشد فیلم اکسید کروم میتواند به صورت خود به خود در هوا تشکیل شود. ذکر این نکته ضروری است که برهمکنش میان اکسیدهای مختلف و خصوصیات رویینسازی/خوردگی فولاد زنگ نزن بسیار پیچیده است و تاکنون به طور کامل درک نشده است. افزایش مقدار کروم در فیلم رویین یک عامل مهم در افزایش مقاومت به خوردگی فولاد است، هرچند، زمانیکه حفره تشکیل میشود تأثیر کمی در رویینسازی مجدد دارد. استاندارد BS EN 10088-1 بیان میکند که فولاد باید حداقل 10.5 wt% کروم و حداکثر 1.2 wt% کربن داشته باشد تا در رده فولادهای زنگنزن قرار گیرد.
کلید بقا و ماندگاری مقاومت به خوردگی فولاد زنگ نزن این است که فیلم خسارت دیده به صورت عادی خود را ترمیم میکند (به شرط آنکه اکسیژن کافی وجود داشته باشد). هرچند، تحت شرایط معین، حالت رویین میتواند از بین برود، که نتیجه آن خوردگی شدید فولاد است. در شکل 1 منحنی پلاریزاسیون آندی برای فلزی که رفتار رویین شدن را نشان میدهد به صورت شماتیک آمده است. تشکیل فیلم اکسیدی از نقطه B شروع میشود.
پتانسیل شروع این فرآیند تحت عنوان پتانسیل رویینسازی بحرانی شناخته میشود (Epp). مقدار این پتانسیل به pH و ترکیب شیمیایی محلول بستگی دارد. پارامتر مهم دیگر در فرآیند رویینسازی دانسیته جریان رویینسازی بحرانی است (icrit)، که در واقع ئامسیته جریان متناظر با Epp است. مقدار icrit بسیار به pH بستگی دارد و به شدت با افزایش pH کاهش مییابد.
زمانیکه سطح فلز کاملاً با فیلم رویینساز پوشیده میشود، ضخامت فیلم اکسیدی به مقدار تعادلی میرسد و جریان یونهای فلزی که از فیلم میگذرند مستقل از پتانسیل میشود. منفیترین پتانسیلی که در این حالت حاصل میشود پتانسیل فلید نامیده میشود (EF). مقدار EF عموماً بسیار به EPP نزدیک است و به ترکیب شیمیایی بستگی دارد. دانسیته جریان رویین (ip) که از طریق فیلم در حال رویینشدن میگذرد معیاری از محافظ بودن فیلم است. با مثبتتر شدن پتانسیل فلز در حالت رویین، دانسیته جریان رویین ip تا حدی ثابت باقی میماند و در نهایت جریان افزایش مییابد، این افزایش در جریان ممکن است به علت شکست موضعی فیلم رویین توسط انیونهایی به ویژه یون کلر باشد. این یونهای به صورت موضعی فیلم رویین را در نقاط ضعیف و ناپیوستگیهایی مانند مرزدانه، نابجایی یا آخالها حل میکنند. شکست اکسید توسط آنیونها با پیدایش حفرهدار شدن در پتانسیل بحرانی روی میدهد که پتانسیل شکست بحرانی یا پتانسیل حفرهدارشدن بحرانی نامیده میشود (Eb). این مورد در خط DE شکل 1 نشان داده شده است. مقدار Eb به غلظت آنیونهای بازدارنده (که باعث پایداری فیلم اکسیدی رویینساز) و آنیونهای خورنده (که باعث شکست فیلم اکسیدی میشوند) بستگی دارد. درصورتیکه نسبت آنیونهای بازدارنده به آنیونهای خورنده به قدر کافی بالا باشد، شکست فیلم توسط آنیونها میتواند به طور کامل متوقف شود و پتانسیل شکست بحرانی مشاهده نشود. درصورتیکه نسبت انیونهای بازدانرده به خورنده کاهش یابد، مشاهده میشود که پتانسیل شکست منفیتر میشود.
درصورتیکه محلول به نحوی باشد که شکست فیلم توسط آنیونهای خورنده روی ندهد، در برخی فلزات افزایش در جریان آندی میتواند با مثبتتر شدن پتانسیل مشاهده شود (یعنی در امتداد خط FG). این فرآیند با نام انحلال ترانس پسیو شناخته میشود و تنها در محلولهای اکسیدکننده بسیار قوی مانند اسید نیتریک غلیظ اهمیت پیدا میکند.
فرآیند رویینسازی
عملیات استاندارد برای رویینسازی شیمیایی فولاد شامل جندین مرحله است. اغلب، مراحل پیشتمیزسازی قبل از شروع فرآیند رویینسازی اصلی لازم است.
چربیزدایی برای حذف مواد الی که ممکن است حضور داشته باشند و در فرآیند اختلال ایجاد کنند، و همچنین اسیدشویی برای حذف کامل هر گونه محصولات خوردگی، چوستههای حاصل از نورد، جوشکاری و عملیات حرارتی به انجام میرسد. از آنجاکه فولاد بعد از عملیات اسیدشویی بسیار فعال است، زنگ فلش فوراً تشکیل میشود. این محصول خوردگی با استفاده از اسید سیتریک زدوده میشود و رویینسازی با افزودن آمونیاک و یک اکسید کننده آغاز میشود. در شکل 2 طرحی شماتیک از فرآیند رویینسازی نشان داده شده است.
استفاده از اسید سیتریک نیز لازم است، چراکه محلول خنثی و یا دارای pH قلیایی است. عموماً آهن به دلیل تشکیل هیدروکسید آهن رسوب میکند. هرچند با وجود تشکیل کامپلکسهای قوی آهن با سیترات، یونهای آهن در محلول باقی میمانند. افزودن عامل اکسیدکننده به سیترات آمونیم پتانسیل محلول را افزایش میدهد. از اینرو، فرآیند رویینسازی بوسیله اندازهگیریهای پتانسیل پایش میشود.
مراجع
[1] the electrochemistry of corrosion, gareth hinds
[2] pickling and passivating stainless steel, euro inox: 2007
[3] passivation of steel, ing. t. van os
[4] stainless steel passivation, john r. smith
[5] specifying stainless steel surface treatments, h. tuthill and richard e.avery
[6] passivation treatment of stainless steel, lena wegrelius and birgitta sjödén
توجه:
- برای دانلود فایل تحقیق لطفا اقدام به خرید فرمایید.
- پس از خرید بلافاصله لینک دانلود فایل برای شما ایمیل خواهد شد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.