تحقیق توسعه پایدار و مسئولیت پذیری اجتماعی

توضیحات

عنوان: تحقیق توسعه پایدار و مسئولیت پذیری اجتماعی 

• مقدمه  
•  ضرورت روی آوردن شرکت ها به مسئولیت پذیری اجتماعی
•   سابقه پیدایش مفهوم مسئولیت اجتماعی
• تعریف مفهوم مسئولیت اجتماعی
• مسئولیت اجتماعی در ایران
• نقش معاهده جهانی در تحقق مسئولیت اجتماعی
• جمع بندی و نتیجه گیری
• پیشنهاد
• منابع و مراجع
• مقدمه

مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها در دهه اخیر به پارادایم غالب و مسلط حوزه اداره شرکت ها تبدیل شده است و شرکت های بزرگ و معتبر جهانی، مسئولیت در برابر اجتماع و محیط اجتماعی را جزیی از استراتژی شرکتی خود می بینند. این مفهوم، موضوعی است که هم اکنون در کشورهای توسعه یافته و کشورهایی با اقتصاد باز به شدت از سوی حکومت ها، شرکت ها، جامعه مدنی، سازمان های بین المللی و مراکز علمی دنیا دنبال می- گردد. با گذشت بیش از 60 سال از ورود مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها به ادبیات مدیریت شرکت ها و کسب و کارها، هنوز این مفهوم در فضای کسب و کار ایران جایگاه شایسته ای پیدا نکرده است. طرح و توسعه این مفهوم در شرایط بحران فعلی اقتصاد ایران می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات اقتصادی واجتماعی جامعه خصوصاً حوزه اشتغال و بهره وری نیروی کار گردد.

• ضرورت روی آوردن شرکت ها به مسئولیت پذیری اجتماعی

قبلا اقتصاد دان ها مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR[1]) را یک هوس زود گذر توصیف می کردند که با مسائل سیاسی سرو کار دارد. در حال حاضر شاید هنوز هم این افکار ایده آلیستی به نظر می رسد زیرا اجرای برخی برنامه ها بدون شک خیلی وسیع تر از قابلیت های سیاسی حاضر است. اما باید بدانیم همانطور که پروفسور Tinbergen برنده نوبل اقتصاد 1969 خاطر نشان کرده، ایده آلیست های امروز رئالیست های فردا هستند. استانداردهای مسئولیت اجتماعی یک ضرورت حیاتی در عصر جهانی شدن است. مسئولیت اجتماعی شرکت، مجموعه وظایف و تعهداتی است که سازمان بایستی در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه ای که در آن فعالیت می کند انجام دهد. مسئولیت اجتماعی شرکت رویکردی جامع به ملاحظات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و حفاظت از منافع ذینفعان، بهبود کیفیت زندگی شهروندان، و تغییر نگرش های شخصی است. در طول چند دهه گذشته تغییرات چشمگیری در محیط فعالیت های سازمانی صورت گرفته است. جوامع به میزان قابل ملاحظه ای به مقولاتی همچون کنترل آلودگی (هوا و صوت)، ایمنی و سلامت محیط کار، فرصت های برابر استخدامی برای اقلیت ها و زنان و کیفیت ایمنی تولیدات، توجه می کنند. دیگر خواست و نیازهای جامعه از تجارت، صرفاً برحسب خواسته های بازار و اقتصادی تعیین نمی شود بلکه اکنون سازمان با دامنه وسیعی از مسئولیت های ورای بازار، رو به رو است. بعضی از آن مسئولیت ها تا حد زیادی مربوط به جامعه هستند. بدین ترتیب شرکت ها موفقیت و تداوم حیات خود را در گرو مسئولیت در برابر محیط اجتماعی می بینند. در این صورت با رویکردی آینده نگر، مسئولیت اجتماعی، نه تنها سیاستی هزینه بر تلقی نخواهد شد بلکه نوعی سرمایه گذاری انسانی و اجتماعی تلقی می شود. هیچکس در جهان نمی تواند ایده مسئولیت پذیری را بپذیرد، مگر این که در قدم اول سعی در عمل به آن در حریم شخصی اش (خانه، محل کار، مسائل شخصی) باشد.

• سابقه پیدایش مفهوم مسئولیت اجتماعی

مسئولیت اجتماعی شرکت، مفهومی است که در اواسط قرن بیستم در آمریکا مطرح و توجه بسیاری را در محافل اقتصادی، علمی و سیاسی جهان به خود جلب کرد. ظهور مسئولیت اجتماعی شرکت در سال های اخیر ریشه در داد و ستدهای جهانی، پیچیده تر شدن فضای کسب و کار، تقاضا برای شفافیت در کسب و کار و پاسخی به تحولات و چالش های جهانی شدن بوده است. مدل های اولیه مسئولیت اجتماعی شرکت در دهه 1960 ظاهر گشت که جنبه اجتماعی مسئولیت اجتماعی شرکت ها را به طور مستقیم به مسئولیت هایی بالاتر و ورای مسئولیت های اقتصادی و قانونی ربط می داد.

    مسئولیت اجتماعی شرکت (CSR) برای اولین بار در دهه ی بیست میلادی مطرح شد، ولی به دلیل رکود بزرگ و جنگ جهانی دوم مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت ، نتوانست تا دهه 1950 به عنوان یک موضوع جدی میان رهبران کسب و کار جایگاهی بیابد. مدل های اولیه مسئولیت اجتماعی شرکت در دهه 1960 ظاهر گشت که جنبه «اجتماعی» مسئولیت اجتماعی شرکت را به طور مستقیم به مسئولیت هایی بالاتر و ورای مسئولیت های اقتصادی و قانونی ربط می داد .سازمان های بین المللی همچون سازمان ملل متحد، بانک جهانی، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه نه تنها پژوهش و ترویج مسئولیت اجتماعی را تایید کردند بلکه دستورالعمل ها و واحدهای دایمی کاری را به وجود آوردند. CSR مفهومی است که بر اساس آن شرکت ها به طور داوطلبانه تصمیم به مشارکت در ساختن یک جامعه بهتر و محیط پاکیزه تر می گیرند .مفهومی که با توجه به آن شرکت ها، نگرانی های اجتماعی و زیست محیطی را در فعالیت های عملیاتی کسب و کار در تعامل با گروه های ذینفع خود در نظر می گیرد. بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (سازمان بین المللی استاندارد) تعریف استانداردی برای مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی و بخش عمومی ارائه داده است .استاندارد 26000 ، هفت موضوع کلیدی از مسئولیت اجتماعی را پوشش می دهد که عبارتند از :

• رهبری سازمانی
• توسعه و درگیر کردن جامعه
• حقوق بشر
• حقوق نیروی کار
• محیط زیست
• اقدامات عملیاتی منصفانه
• رضایت مشتری
• تعریف مفهوم مسئولیت اجتماعی

مسئولیت اجتماعی شرکت ها یعنی مسئولیت شرکت در پاسخگویی به پیامدهای فعالیت هایی که جامعه را تحت تأثیر خود قرار می دهد. منظور از جامعه، همه ذینفعان شرکت است. مهمترین ذینفعان شرکت که در موقعیت شرکت به صورت مستقیم و غیرمستقیم مؤثر هستند، عبارتند از مصرف کنندگان، کارکنان، مالکان یا سهامداران و جامعه. این موضوع باید به یک فرهنگ سازمانی تبدیل شود تا با رفتن یک فرد از بین نرود و همه اعضای سازمان بدانند که با رفتن آن مدیر هم باید به همین روش عمل کنند. به عبارت دیگر مسئولیت اجتماعی شرکتی یک باور سازمانی است که به دنبال خلق ارزش مشترك بین ذی نفعان شرکت است و یک پروژه نیست که آغاز و پایانی داشته باشد. نباید برنامه های مسئولیت پذیری اجتماعی فعالیتی جداگانه از فعالیت های روزانه کسب و کار شرکت باشد.

    اهمیت توجه به مسئولیت های اجتماعی سازمان ها به حدی رسیده است که هم اکنون به عنوان یکی از مؤلفه ها و شاخص های اصلی سنجش و رتبه بندی بنگاه های برتر، برآورد می گردد.  در همین زمینه، در سال 1991 دکتر کارول اصول 4 گانه ای را تحت عنوان «هرم مسئولیت پذیری اجتماعی» عنوان نمود که به طور خلاصه شامل موارد ذیل است :

1. مسئولیت پذیری اقتصادی : برای یك بنگاه اقتصادی کسب سود و ارزش افزوده حاصل از تولید و خدمات، اصلی ترین هدف محسوب می شود. بر این اساس، پاسخگوئی هرچه بهتر مسئولان و مدیران آن می تواند نقش به سزائی در ارتقاء کیفی سازمان، جلب مشارکت حداکثریِ درون سازمانی، ارتقاء و حفظ اعتماد در سطح جامعه، افزایش بازدهی و نهایتا رشد سود، داشته باشد.
2. مسئولیت پذیری حقوقی : یك بنگاه اقتصادی در عین تمرکز بر سودآوری، ملزم به رعایت قوانین و مقررات موضوعه می باشد. تأمین بهداشت و ایمنی کارکنان و مصرف کنندگان، پرهیز از بروز مصادیق تبعیض از جمله قومیتی و جنسیتی و توجه به مسائل زیست محیطی در کلیه فرایندهای تولید و ارائه خدمات از جمله موارد متعددی است که در این مقوله مطرح است.
3. مسئولیت پذیری اخلاقی : هر سازمان برای رسیدن به کیفیت های برتر در مسیر اهداف متعالی اش، لازم است استانداردها و معیارهای اخلاقی- انسانی را عمیقا در تار و پود ارکان خود نهادینه سازد. هنجارهایی چون ادب، انصاف، احترام متقابل، پرهیز از افکار و اعمال ناشایست، غیبت و غیره، زیرا در غیر این صورت، انرژی هایی که باید صرف سازندگی و ارتقاء سازمان شود، هزینه حاشیه سازی ها و بی اخلاقی ها می گردد.
4. مسئولیت پذیری به مثابهیك شهروند خوب : مشارکت داوطلبانه و بشردوستانه در طیف گسترده ای از فعالیت های عام المنفعه به منظور التیام گوشه ای از آلام جامعه و ایفای نقشی قوی و مؤثر در حل مشکلات و معضلات اجتماعی، بُعدی دیگر از ابعاد وجودی یك سازمان پیشرو و متعالی است.

این هرم در شکل زیر نمایش داده شده است.

توجه:

برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.

لینک دانلود فایل بلافاصله پس از خرید بصورت اتوماتیک برای شما ایمیل می گردد.