تحقیق فساد اداری و مالی علل و پیامدهای آن

توضیحات

عنوان: بازشناسی مفهوم فساد اداری و مالی؛ علل و پیامدهای آن

• چکیده
• مقدمه
• مفهوم فساد اداری
• شناخت وضع موجود از فساد اداری
• در زیر نمونه هایی چند از وضعیت فساد ارائه گردیده است
• امروزه فساد عمدتاً در دو وضعیت زیر قابل مشاهده است
• از یک بُعد دیگر وضعیت فساد به سه دسته دیگری تقسیم می گردد (محمدنبی،1380،ص23)
• باز از منظر دیگر، می توان وضعیت فساد را به سه دستۀ دیگری طبقه بندی کرد(خضری،1381،ص157)
• در تقسیم بندی دیگر فساد اداری به سه نوع فساد دسته بندی می گردد(حبیبی، 1375، ص16)
•  تشخیص مسائل و پیامدهای فساد اداری
• راه حل های مبارزه با فساد اداری
• رویکرد علمی
• رویکرد تجربی
• رویکرد ارزشی
• رویکرد تطبیقی
• پیش بینی نتایج
• انتخاب از بین راه حل ها
• تجزیه و تحلیل
• فساد تصادفی و فساد نظام مند
• فساد سازمان یافته و فساد فردی
• فساد کلان و فساد خرد
• تعمیم پذیری و ارتباط نتایج
• علل فرهنگی و محیطی
• علل شخصیتی
• علل اداری و سازمانی
• عوامل درون سازمانی
• عوامل برون سازمانی
• منابع

بازشناسی مفهوم فساد اداری و مالی؛ علل و پیامدهای آن

چکیده

 امروزه فساد اداری و مالی به یک معضل فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است و به ویژه در کشورهای درحال توسعه، به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در سر راه پیشرفت جامعه، مطرح شده است که صدمات جبران ناپذیری را بر روی سرعت حرکت چرخ توسعه جوامع وارد نموده است. با توجه به اهمیت مشکلات و خطرات فساد اداری و مالی برای ثبات و امنیت جامعه و نهادها و ارزش های دموکراتیک و مهم تر از همه حاکمیت قانون، مبازره با فساد از اهمیت زیادی برخوردار است. آن چه در تمامی تعاریف از فساد اداری مشترک می باشد، نوعی هنجار شکنی و تخطی از هنجار‌های اخلاقی و قانونی در عملکرد اداری و سازمانی است و از این رو فساد اداری و تعریف آن تابعی از هنجار‌های مورد قبول در هر جامعه و فرهنگ می باشد. در این مقاله سعی شده است با بازشناسی مفهوم فساد اداری، علل و انگیزه های بروز این پدیده و پیامدها و شیوه های کنترل آن از طریق روش حل مسأله و اقدام پژوهی مورد بحث قرار گیرد.

مقدمه

فساد اداری که بستر آن، نظام اداری کشور و اداره امور دولتی است، به عنوان چالش اساسی بسیاری از جوامع توسعه یافته و در حال توسعه می‌باشد و با حرکت رو به جلو جوامع، نمود بیشتری می‌یابد و منجر به اخلال در فرایندهای توسعه می‌شود. بنابراین می توان گفت فساد یکی از مظاهر رفتارهای ضد اجتماعی است. نظام اداری عاری از فساد، زمینه دستیابی دولت‌ها به توسعه و بهره مند شدن از تأثیرات مثبت آن را با کاستن از هزینه‌های سربار و اضافی به جامعه، ممکن می‌سازد. در‌حالی که نظام اداری فاسد، با مصروف داشتن منابع مالی مختص به توسعه جامعه، به‌ مثابه باتلاقی عمل می‌کند که منابع را در خودش فرو می‌برد(فرج‌وند،1382،ص56). فساد اداری با آسیب زدن به توسعه، مانع رشد رقابت سالم و عدالت اجتماعی می‌شود. گزارش‌‌های مطبوعاتی و رسانه‌ای در کشور‌های مختلف به خوبی نشان می‌دهد که فساد اداری مختص کشور‌های در‌حال‌‌توسعه نبوده و در کشور‌های توسعه‌ یافته و هم ‌چنین کشور‌های سوسیالیستی سابق نیز سابقه دارد(ربیعی،1383،ص12). در این نوشتار سعی می‌شود که به بررسی مفهوم فساد اداری، انواع فساد اداری، علل و انگیزه های بروز این پدیده و پیامدها و شیوه های کنترل آن از طریق روش حل مسأله و اقدام پژوهی می پردازیم.

مفهوم فساد اداری

کلمه فساد از ریشه فرانسوی (Corrmption) و ریشه لاتینی(Rumpere) به معنای «شکستن» یا «نقض کردن» گرفته شده است. آن چه که شکسته یا نقض می شوئ می تواند یک «شیوه رفتار اخلاقی یا اجتماعی و یا مقررات اداری» باشد. در زبان فارسی برای فساد معانی مختلفی مانند: «تباهی»، «ستم»، «مال کسی را گرفتن»، «گزند»، «زیان»، «ظلم و ستم»، «شرارت» و «بدکاری» ذکر شده است (افضلی، 1390). فساد به سوء استفاده از قدرت برای کسب منفعت شخصی یا منافع گروهی اشاره دارد. فساد تجلی نوعی از رفتار مقامات دولتی (خواه سیاستمداران و خواه مستخدمان کشور) است که درآن به طور نادرست و غیر قانونی با سوء استفاده از قدرت عمومی محول شده به آن ها، خود و نزدیکانشان را غنی می سازند(دانایی فرد،1387). بسیاری از دانشمندان و متفکران سیاسی مانند ویتوتانزی، ماکیاولی، منتسکیو، روسو، بنتام، و گورنال میردال، به تعریف و اظهار نظر در مورد فساد پرداخته اند. به عقیده ماکیاولی، فساد جریانی است که طی آن موازین اخلاقی افراد سست و قضیلت و تقوای آن ها به نابودی کشیده می شود. از آن جایی که بسیاری از افراد از نظر درجه تقوا و پرهیزگاری ضعیف هستند، زمینه فساد در آن ها همواره وجود دارد.، مگر آن زمانی که تحت هدایت و نفوذ یک رهبر بزرگ قرار گیرند (زاهدی، 1375). در فساد چیزی مثل رفتار اخلاقی، شیوه قانونی و مقررات اداری نقض می‌شود که این انحراف می‌تواند به همراه پاداش نامشروعی که برای وادار کردن فرد به تخلف از وظیفه تخصیص می‌یابد، باشد. فساد، مجموعه رفتارهایی است که فرد از وظایف رسمی به خاطر کسب منافع شخصی یا کسب موقعیت خاص، دچار تخطی و انحراف می‌گردد تا تلاشی برای کسب ثروت و قدرت از طریق غیرقانونی، تحصیل منافع خصوصی به بهای از دست رفتن منافع عمومی یا استفاده از قدرت دولتی برای منافع شخصی باشد (Hassan,2004, p:25).

لازم به ذکر است که اعتقاد در خصوص نسبیت اخلاق موجب تخریب مفاهیم اخلاقی و پرهیز از روي آوردن به مفاهیم معنوي می گردد. در جوامع گوناگون تعاریف مختلفی از فساد را می توان ملاحظه نمود. فساد در واقع به مفهوم شکستن چیزي یا حریم رفتارهاي اخلاقی ویا حوزه مقررات اداري و شیوه هاي قانونی است. فساد به تمام انحرافات، اعمال قدرت شخصی واستفاده از مقام به صورت نامشروع اطلاق می گردد.

فساد در بستر فرهنگ، اینگونه تعریف می شود: پاداش نامشروع براي وادار کردن فرد به تخلف از وظیفه.

سازمان شفافیت بین المللی در خصوص فساد تعریفی ارایه داده است بدین مضمون که؛ فساد سوء استفاده از امکانات دولتی در جهت تامین منافع شخصی می باشد. هم چنین فساد به مفهوم تلاش براي کسب ثروت و قدرت از طریق غیر قانونی، سود خصوصی از طریق سود عمومی، رفتار ضد اجتماعی و بالا خره مزایاي خارج ااز قاعده می باشد ودر این راستا قدرت بهبود شرایط زندگی مردم تضعیف می شود . از نظر حقوقی فساد اداري استفاده از اختیارات ادري در جهت تامین منافع شخصی می باشد. در این راستا کارگزاران حکومت فاسد به منافع عمومی لطمه می زنند .

بنابراین می‌توان فساد اداری را یک عمل یا اقدام منفی دربردارنده انگیزه‌های فردی یا گروهی دانست که منشأ آن منافع مادی یا غیرمادی است(محمدنبی،1380،ص32).

شناخت وضع موجود از فساد اداری

در زیر نمونه هایی چند از وضعیت فساد ارائه گردیده است:

امروزه فساد عمدتاً در دو وضعیت زیر قابل مشاهده است:

1. سطح اول، مفاسدی است که عمدتاً با نخبگان سیاسی سر و کار دارد و کارمندان عالی رتبه و مقامات ارشد دولت‌ها را مشغول خود می‌سازد.
2. سطح دوم، میان کارمندان رده پایینی است که در این نوع مفاسد، رشوه‌های عمومی و کارسازی‌های غیرقانونی با بخش خصوصی و جامعه صورت می‌گیرد.

بررسی‌های تجربی نشان می‌دهد که فساد اداری در رده‌های میانی و پایین نظام اداری تا حدود زیادی به میزان فساد در بین سیاستمداران و کارمندان عالی رتبه بستگی دارد. هم‌چنین در یک محیط سیاسی فاسد، کارمندان رده‌های میانی که مرتکب فساد اداری می‌شوند، کمتر نگران کشف جرم هستند چون غالباً میان مسؤولان رده بالا و مدیران میانی نوعی تبانی برای چشم‌پوشی متقابل وجود دارد(مردانی،1375،ص69). فساد در دستگاه‌های دولتی را می‌توان با مصادیقی مثل پارتی بازی، بی‌عدالتی، باج خواهی، ایجاد نارضایتی ارباب رجوع شناخت و حتی آن را به تمام اشکال گوناگون اعمال قدرت شخصی و استفاده نامشروع از مقام و موقعیت شغلی تسری داد و لذا زمانی که یک مقام اداری در اتخاذ تصمیمات اداری، تحت تأثیر منافع شخصی و یا روابط خانوادگی و دلبستگی‌های اجتماعی قرار می‌گیرد، مرتکب فساد اداری شده است (الوانی، 1379، ص45).

از یک بُعد دیگر وضعیت فساد به سه دسته دیگری تقسیم می گردد (محمدنبی،1380،ص23)؛

1. فساد اقتصادی (اعمال و رفتاری غیرقانونی که باعث ازدیاد ثروت و شکاف عمیق طبقاتی در جامعه می‌گردد و اختلال در نظم اقتصادی را در پی دارد).
2. فساد اداری (شامل کم‌کاری، کاغذ‌بازی، اهمال، دیوان‌سالاری، سوءاستفاده از قدرت و ارتشاء و اختلاس).
3. فساد فرهنگی (هر فعل یا ترک فعل که باعث مخدوش‌کردن یا ایراد صدمه به باورها و ارزش‌ها و اعتقادات جامعه گردد) قابل تقسیم است.

باز از منظر دیگر، می توان وضعیت فساد را به سه دستۀ دیگری طبقه بندی کرد(خضری،1381،ص157)؛

1. فساد سیاسی (انحراف و یا تخطی از نرم‌ها، هنجارهای رسمی و مدون، اصول اساسی اخلاقی و مقررات دولتی) یا (سوءاستفاده از قدرت دولتی واگذار شده، به وسیله رهبران سیاسی برای کسب منافع خصوصی و شخصی با هدف افزایش قدرت و ثروت).
2. فساد اداری(سوءاستفاده نهادینه شده شخصی از منابع عمومی و دولتی توسط کارگزاران خدمات عمومی و اقتصادی)
3. فساد اقتصادی(این نوع فساد بیشتر از رابطه متقابل دولت و اقتصاد بازار ناشی شده و در مواقعی که خود دولت بخشی از فعالیت اقتصاد بازار را درون خود داشته باشد، نمود فراوانتری می‌یابد).
4. فساد بوروکراتیک: شامل فساد روزمره، زیر میزی پزشکا ، دفاتر مالیاتی و…… می گردد .

توجه:

• برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.
• پس از خرید بلافاصله لینک دانلود فایل برای شما ایمیل خواهد شد.

سفارش تحقیق

به منظور سفارش تحقیق مرتبط با رشته تخصصی خود بر روی کلید زیر کلیک نمایید.

سفارش تحقیق