توضیحات
عنوان: مردم واری در معماری ایرانی
- مقدمه
- مردم واری و انسان گرایی غربی
- عوامل شکل دهنده مردم واری
- هندسه،پیمون و تناسبات
- فرم های درون گرا
- تزئینات
- عوامل فرهنگی و اجتماعی
- عوامل مذهبی و اعتقادات
- بهره از طبیعت
- استفاده از نور
- قدرت رنگ
- مصالح
- نتیجه
- منابع
مقدمه
معماری بی شک به عنوان یکی از پیچیده تری و در عینحال ملموس ترین و ضروری ترین علوم انسانی از دیرباز مورد عنایت و توجه متخصصین و طراحان سراسر گیتی بوده است.معماری همواره به عنوان بستر فرهنگ جهانی مطرح بوده است،این هنر والای انسانی با ترکیب مناسب خود با علم هندسه،ریاضیات،نجوم و … از دیرباز خالق آثار زیبا و ماندگاری در اقصی نقاط گیتی شده است.
در کشور ما ایران که لقب اولین تمدن و امپراطوری عظیم جهان را یدک میکشد معماری به عنوان عالیترین جلوه ی بشری،الگو و سمبلی از تلفیق هنر و استعداد و ذوق معماران ایرانی با فرهنگ و سن و علوم زمان خود بوده است.
مردم واری از خصوصیات معماری اسلامی است که ریشه ای باستانی دارد؛معماری برای مردم و توجه به مخاطب برای طراحی ساختمان به عنوان اصلی مهم در ذهن معمار ایرانی به ساخت و اییجاد بسیاری از طرحهای زیبا و ماندگار منجر شد.تناسبات و مقیاس انسانی در شهرسازی و معماری نقش مهمی ایفا میکردند و در کنار عنایت به این مسائل توجه بهره گیری از مصالح بوم آورد و هماهنگی با طبیعت اطراف نیز به زیبایی بناها و شهرها افزودند بدین گونه فضاهایی ایجاد گشتند که در شان انسانی که از آن بهره می گرفت بودند،تناسبات طلایی ایرانی،بابعاد و اندازه ی فضاها را تنظیم و به بهترین وجه ممکن نمایان می ساختند.
استاد پیرنیا تحقیقات گسترده ای در خصوص اهمیت و نقش فرهنگ در معماری اصیل اسلامی – ایرانی داشته است که به طرح نظریات نوینی درباره ی معماری ایرانی انجامید که جملگی در تالیفات متعدد وی منعکس است.
“اصول چهارگانه ی هنرهای ایرانی- اسلامی” از جمله معروفترین نظریات اوست که به زعم وی ملاک “اسلامی” بودن هنر به شمار می رود.این چهار اصل که پیرنیا به تبع تخصص خود،کاربرد آنها را بیشتر در بخش معماری مورد توجه قرار داده است،عبارت می رود.این چهار اصل که پیرنیا، به تبع تخصص خود،کاربرد آنها را بیشتر در بخش معماری مورد توجه قرار داده است،عبارتند از : مرد واری یا مردم داری که همان رعایت مقیاسهای انسانی به شکل مطلوب و براساس رفع نیازهای انسانی است.خودبسندگی، به مفهوم حداکثر استفاده از امکانات در دسترس و مصالح “بوم آورد”؛برای نمونه مسجد بسیار کهن “فهرج” در استان یزد؛پرهیز از بیهودگی، به معنای دوری از افزوده های غیرضروری( به زعم وی در معماری اسلامی،حتی مواد و مصالح تزئینی نیز با هدف تزیین مورد استفاده قرار نگرفته است.درونگرایی که بیش از سه اصل دیگر،تاثیرات مذهب را نمایان می سازد.
از اصول معماری ایرانی می توان به مردم واری اشاره نمود.معماری با اجزا و اندازه های متناسب بر پایه نیازهای انسانی را معماری مردم وار می گویند.عوامل بسیاری چون پیمودن و تناسبات،درونگرایی،تزئینات،مذهبالگوگیری از طبیعت پیرامون در مردم وار نمودن بنا دخیل هستند.معمار ایرانی در تمامی موارد گفته شده زیبایی را در نهایت کمال خود به نمایش گذارده است.او به تمامی نیازهای انسانی توجه نموده و در پاسخ دهی مناسب به آنها بر آمده است.برای متناسب کردن مقیاس بناها از تزئیناتی چون کاربندی استفاده نموده که هم زیبایی بی نظیری را ارئه می دهد و هم نمادی از پرواز روح می باشد.انسان،امروزه تعلق خود را به مکانها از دست داده،معماران این عصر از سویی به قرابت و خاص بودن معماری خود اندیشیده و از سویی به دنبال تایید و تضمین معماری غرب هستند.این امر فرهنگ و اصالت انسان ایرانی را زیر سوال برده و به فراموش شدن تمامیت انسان می انجامد.بدین منظور با شناخت عوامل مردم واری در گذشته و تطبیق آنها با شرایط و تکنولوژی روز می توان اصالت ایرانی را زنده ساخت.راهکارهایی چون استفاده از تناسبات انسانی،توجه به عوامل فرهنگ منطقه ای،بهره از طبیعت،نور و رنگ می تواند در حل بحران کمک نماید.
معماری همیشه و همه جا هنری وابسته به زندگی بوده،چنانکه آرایش معماری نیز همواره به به دست زندگی بوده و در هر زمان روش زندگی بوده که برنامه کار معماری را پی ریخته است.هنر و معماری ایرانی از دیرباز دارای چند اصل بوده که به خوبی در نمونه های هنر نمایان شده است.این اصول از دیدگاه کتر پیرنیا چنین باشند: مردم واری، پرهیز از بیهودگی،نیارش،خودبسندگی و درون گرایی.
مردم واری توجه به نیازهای انسانی در بناها اعم از نیازهای جسمی و معنوی انسان می باشد.راهکارهای مختلفی جهت برآوردن نیازهای انسانی در طول زمان اندیشیده شده است.قبل از اسلام اصول مردم واری- چون تناسبات و اصل درون گرایی- را میتوان در کاخ هایی چون تخت جمشید و شوش ملاحظه نمود.بعد از ورود اسلام ،انسان جایگاهی والاتر در جهان پیدا کرد.نزول آیاتی چون ” و لقد کرمنا بنی آدم و حملنا هم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلنا هم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلا” و “تروا ان الله سخر لکم ما فی السماوات و ما فی الارض واسبغ علیکم نعمه ظاهره و باطنه” که بر کرامت انسان تاکید دارد،باعث شد تا انسان اهمیتی ویژه در جهان یابد و نیازهای وی پاسخ داده شود.
با گذشت زمان و ورود مدرنیته شاهد این امر می باشیم که انسان معاصر حس تعلق خود را به مکان ها از دست داده است و در جهان امروز تنها کمیت ها مورد توجه قرار گرفته اند.در این نوع ادراک انتزاعی جایی برای خیال وجود ندارد پس انسان مدرن از وجود خود غافل گشته و هویت خود را از دست داده است.درحالیکه بشر با کمیت ها اصالت نمی یابد و باید وجوه هنری معماری را که تقریبا فراموش شده،مجددا زنده کند(حبیبی،1386)
استاد پیرنیا تعریفی از مردم واری ارائه داده اند :” مردم واری به معنای رعایت تناسب میان اندامهای ساختمانی با اندام های انسانی و توجه به نیازهای او در کار ساختمان سازی است.(پیرنیا،1387)
همچنین متنی با عنوان مردم واری در معماری ایرانی به قلم ایشان از مجله ی فرهنگ و زندگی به شرح زیر است:
چون با معماران کارآزموده ی ایران درباره شیوه های کهن هنر معماری به گفت و گو مینشینیم می گویند کار (بنا- ساختمان) باید مردم وار باشد. هر جانداری،هر پرنده ای،هر آفریده ی زنده ای لانه و آشیانه ی خود را به اندازه ی خود و در خور نیاز خویش می سازد.چرا ما مردم خانه هایی می سازیم که بیرون از اندازه ی ماست؟نه پهنایش به بستر ما میخورد نه افرازش به بالای ما می آید.
این چکیده ی سخن هنرمندان فرزانه ایست که سینه به سینه از پدر به فرزند و از استاد به شاگرد رسیده و تاکنون پاییده است از این سخن و هزاران مانند آن میتوان دفترها فراهم کرد اگرچه هرگز به روی کاغذ نیامده اما خوشبختانه در سینه ها گنجینه وار نگهداری شده که مردم هنری گنجور آن بوده اند و دست چپاول ویرانگران بیگانه نتوانسته چیزی از این اندوخته های گرانبها برگیرد و زبانه های آتش بیداد در برگهای این دفتر زرین نگرفته است.
توجه:
برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.
لینک دانلود فایل بلافاصله پس از خرید بصورت اتوماتیک برای شما ایمیل می گردد.
به منظور سفارش تحقیق مرتبط با رشته تخصصی خود بر روی کلید زیر کلیک نمایید.
سفارش تحقیق
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.