توضیحات
عنوان: رستگاری و نحوه دست یافتن به آن
- مقدمه
- مبانی رستگاری در صحیفه سجادیه
- خود دوستی
- خداخواهی و خداجویی
- دنیا دوستی
- غفلت
- اصول رستگاری در صحیفه سجادیه
- اصل کنترل و هدایت
- اصل تقوا
- اصل تذکر
- اصل زهد
- روش های رستگاری در صحیفه سجادیه
- روش شناختی
- روش گرایشی
- روش رفتاری
- نتیجه گیری
- منابع و مآخذ
مقدمه
در تمام دعاهای مأثوره پیامبران و اولیای الهی، علاوه بر تجلی رابطه عاشقانه بندگان با معبود، نکات آموزنده و معرفتی دیگری نیز وجود دارد که با عبور از لایه نخست این دعاها به آن نکات عالی و عمیق دست می یابیم.
صحیفه سجادیه و ادعیه امام سجاد(ع)، به سبب موقعیت تاریخی و وضعیت خفقان آمیز سیاسی زمان آن حضرت از نظر چند لایه ای بودن منحصر به فرد است. زیرا برای آن امام(ع) زمینه ای مناسب برای تبلیغ معارف اصیل دینی وجود نداشت و مردم از ترس حاکمیت جور نه فقط در پی آموختن، حفظ و انتقال دیـدگاه هـای آن بـزرگـوار نبـودنـد، بلکه از هـر گـونـه ارتباط با آن حضرت پرهیز می کردند. به همین دلیل امام سجاد(ع) بسیاری از آموزه های اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و سایر معارف دینی را با زبان دعا و در مقام راز و نیاز با معبود خویش ابراز می نمودند.
آن چه در این مقاله عرضه شده است انسان شناسی از منظر امام چهارم(ع) است که با کاوش و دقت در عبارات ادعیه صحیفه سجادیه مورد تحقیق قرار گرفته است.
مبانی رستگاری در صحیفه سجادیه(1)
مبانی عبارت از: یک سری ویژگی ها و صفات (منفی و مثبت) انسانی که در همه انسان ها وجود دارند و اصول رستگاری بر آن ها مبتنی می باشند.
با مروری بر صحیفه سجادیه به نکاتی بر می خوریم که گرچه به شکل دعا از سوی امام بزرگوار به ما رسیده است، ولی به روشنی ویژگی انسان رستگار را تبیین نموده و اساس و مبنای اصول ترستگاری را ارائه می دهد. با پی جویی دعاهای صحیفه سجادیه، به کشف و بررسی مهم ترین مبانی رستگاری صحیفه سجادیه از جمله “خود دوستی”، “خدا دوستی”، “کمال خواهی”، “میل به جاودانگی”، “خوف و رجا”، “غفلت”، “دنیا دوستی” و “اختیار”، دست یافتیم. در این مقال، به برخی از مبانی رستگاری اشاره می شود.
خود دوستی (حب ذات)
بر اساس این ویژگی مهم، انسان قبل از هر چیز و هر کس، بیش تر به خود علاقه مند بوده و فطرتا عاشق خود می باشد و تمام محبت ها و عشق و علاقه هایش به دیگران از محبت به خودش سرچشمه می گیرد. حتی گرایش و محبتی که به خدا دارد از خود دوستی مایه می گیرد. حب ذات اگر کنترل نشود و در جهت صحیح و درستی هدایت نشود، انسان را به نابودی می کشاند.
گرچه عنوان دقیق “حب ذات” یا خود دوستی مستقیما در صحیفه سجادیه نیامده است، ولی جلوه هایی از آن به صورت های مختلف در بعضی از دعاها مشاهده می شود. از جمله دعای هفتم صحیفه است که حضرت به هنگام کار دشوار و دل آزار یا پیشامدهای سخت یا غم و اندوه، آن را چنین می خواند:
ای آن که گره های ناگوارایی ها به وسیله او باز می گردد، و ای آن که تندی سختی ها به او شکسته می شود، و ای آن که رهایی یافتن از گرفتاری ها و رفتن به سوی آسایش فراخی، از او درخواست می گردد.(2)
همچنین دعاهایی که امام علیه السلام در آن درخواست رفع فقر و تنگدستی و در مواردی درخواست هایی در مورد سعادت، کمال، قدرت، نعمت و… از خداوند دارد، همه ناشی از خود دوستی است و این که انسان همیشه به دنبال خوبی هاست و از ناراحتی ها و سختی ها گریزان است، پس این ویژگی امری فطری است و به خودی خود، مطلوب است.
بنابراین، یکی از مهم ترین ویژگی های انسان رستگار که منشأ بروز رفتارهای انسان می شود، خود دوستی است. خود دوستی غریزه ای است که اگر به آن توجه شود و در مسیر صحیحی قرار داده شود، منشأ عزت خواهی، کمال خواهی، سعادت و در نتیجه همه این ها رستگاری می شود. اما اگر غریزه خود دوستی به انحراف کشانده شود، روح استکبار و طغیان و سرکشی بر انسان چیره می شود و منشأ رفتارهای ناپسندی از قبیل خودپرستی، عجب و غرور، حرص می شود که همه این موارد از موانع رسیدن انسان به فوز و رستگاری است.
توجه:
- برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.
- پس از خرید بلافاصله لینک دانلود فایل برای شما ایمیل خواهد شد.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.