توضیحات
تحقیق تکنولوژی در سياست گذاری علم و فناوری
- مقدمه
- مطالعات علم و تكنولوژي
- پارادايم جبرگرايي تكنولوژيك
- پارادايم بررسي تعيين اجتماعي، سياسي و فرهنگي تكنولوژي
- پیشینه تحقیق
- نتيجه گيري
- منابع
چکیده
مقالة حاضر با اشاره به اهميت و ماهيت تكنولوژي و ارتباط آن با علم و فناوری، به مرور نظريات جامعه شناختي تكنولوژي ميپردازد. براي اين منظور، نخست دو پارادايم جبرگرايي تكنولوژيك و تعين اجتماعي، اقتصادي و سياسي تكنولوژي، مورد بررسي قرار ميگيرد و انتقادهاي وارد بر هر يك، بيان مي شود. سپس سه رهيافت مطرح در پارادايم تعين اجتماعي، اقتصادي و سياسي تكنولوژي (نظريات برساختگرايانه، نظامهاي تكنيكي – اجتماعي و كنشگر – شبكه) و دلالتهاي اين نظريات در جامعه شناسي تكنولوژي، به تفصيل تشريح مي شود. در سالهاي اخير، مفهوم توليد علم آنچنان فكر دستاندركاران و جامعه علمي كشور را به خود مشغول كرده است كه سرعت در انتشار مقالات، به يكي از شاخصهاي شخصيتي قشر دانشگاهي بدل گشته و ساير شاخصهاي تعليم و تربيت و اخلاق حرفه اي را نيز فدا و تابعي از خود كرده است. به همین منظور در این مقاله سعی شده است که عوامل تاثیر گذار و مرتبط با سیاستگذاری علم و فناوری را شرح داده و در آن عواملی همچون مبانی فرهنگی، جامعه شناختی و الزامات اقتصادی در سیاست گذاری علم و فناوری را مورد بررسی قرار داده ایم. با پیدایش حوزه های جدید فناوری، اقتصاد موسوم به اقتصاد دانشی و تحولات ناشی از جهانی شدن، سیاست گذاری علم و فناوری، دیگر فرآیند ساده ای چون اولویت گذاری چند فناوری و سپس تاکید روی آنها نیست، بلکه سیستمی پیچیده است که تمام ابعاد جامعه را در بر می گیرد. هدف این مقاله تحلیل چالشهای پیش روی سیاست گذاری علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران، و سناریو های پیش روی ایران، نخست مطالعات مربوط به تغییر انگاره های اقتصادی مدیریتی علمی و فناوری، اجتمایی و جهانی شدن ، و تاثیرات آنها در سازمانها، شرکتها و جوامع به منظور بدست آوردن درکی درست از دشواریها و پیچیدگی های پیش روی سیاست گذاری را ترکیب نماییم.در گام بعدی چشم انداز و چالشهای داخلی ایران تبیین می گردد. در مرحله بعد با مروری بر مدلهای مختلف تدوین سیاست، متدولژیها و ابزارهای مناسب معرفی می گردد. در انتها نیز سناریو های مختلفی پیش روی کشور بحث می شود.
کلید واژه : تکنولوژی، نطریه های جامعه شناختی، برساختگی اجتماعی، سیاست گذاری، کنشگر شبکه، علم فناوری
مقدمه
دستيابي به آرمانهاي بلند نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران مستلزم تلاش همهجانبه در تمام ابعاد فرهنگي، علمی، اجتماعي و اقتصادي است. از اين رو تدوين و اجراي برنامههاي پيشرفت در بازههاي زماني معين و اختصاص منابع لازم براي تحقق اهداف اين برنامهها از لوازم ضروري احراز جايگاهي در شأن ايران اسلامي است. از سوي ديگر مقولۀ علم و فناوري از مهمترين زيرساختهاي پیشرفت كشور و ابزار جدي رقابت در عرصههاي مختلف است. به اين ترتيب تحقق آرمانهاي متعالي انقلاب اسلامي ايران نظير احياي تمدن عظيم اسلامي، حضور سازنده، فعال و پيشرو در ميان ملتها و كسب آمادگي براي برقراري عدالت و معنويت در جهان در گرو پيشرفتي همهجانبه در علم است؛ علمي كه داراي سه شاخصۀ عدالت، معنويت و عقلانيت است.تحقق این هدف نیازمند ترسیم نقشة راهي است که در آن نحوة طی مسیر، منابع و امکانات لازم، تقسیم کار در سطح ملی و الزامات طی اين مسیر به طور شفاف و دقیق مشخص شده باشد. ازاين‌رو لازم است چشم‌انداز و راهبردهای علم و فناوری در سطوح کلان و عملیاتیتر نظیر برنامه‌های پنج‌سالة توسعة کشور، تدوین شود. در ترسیم اين نقشه كوشش شده، تا با الهام‌گیری از اسناد بالادستي و بهره‌گیری از ارزشهای بنیادین آنها و توجه به اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران، چشم‌انداز علم و فناوری در افق 1404 هجری شمسی تبیین شود. در این چشم‌انداز، «جمهوری اسلامی ایران با اتكال به قدرت لايزال الهي و با احياي فرهنگ و برپايي تمدن نوين اسلامي- ايراني براي پيشرفت ملي، گسترش عدالت و الهامبخشي در جهان، کشوری برخوردار از انسانهاي صالح، فرهيخته، سالم و تربيت‌يافته در مكتب اسلام و انقلاب و با دانشمنداني در تراز برترينهاي جهان؛ توانا در توليد و توسعۀ علم و فناوري و نوآوري و به كارگيري دستاوردهاي آن و پيشتاز در مرزهاي دانش و فناوري با مرجعيت علمي در جهان» خواهد بود.امروزه تكنولوژي در كوچك ترين زواياي زندگي روزمره و تخصصي انسان ها، رخنه كرده است .اگر در گذشته، تكنولوژي خود را از لابه لاي تصاوير تلويزيون ها و دستگاه هاي غول پيكر مجتمع هاي صنعتي بزرگ، برجسته مي ساخت، امروزه تكنولوژي اطلاعات، به نهانخانة منازل پاي نهاده و علوم زيستي، نقشة هستي آدمي را باز گشوده است، با كمك بيوتكنولوژي، از سلول هاي بنيادي مخلوقات زنده، طرح مي افكنند و به ياري ذراتي بسيار ريز و نانويي و شكافتن دل هر ذره، دنيايي جديد را آشكار مي سازند. اين رشد خيره كننده و انقلابي، كه برخي مفسران آن را مبشر موج سوم حيات بشريت ( تافلر، 1363) و برخی دیگر، شیوه جدیدی از تولید، مصرف و ظهور جامعه فرا صنعتی و سیطره کامل نمادهای الکترونیکی و مجازیت و غرق شدن در وانمودها دانسته اند، پیامدهای اجتمایی و به ویژه اخلاقی تازه ای رویارویی بشریت نهاده یا خواهد نهاد .با وجود اهميت فزايندة اين حوزه، هنوز جامعه شناسي فناوری، جايگاه مناسب خود را در كشور ما به دست نياورده و تحقيقات زيادي در اين باره انجام نشده است، گرچه اخيراً فلسفه و جامعه شناسي علم، با اقبال و توجه روبرو شده است، اما رشتة جامعه شناسي علم و تكنولوژي، نيازمند توجه و تأمل بيشتري است و بررسي نظريات تكنولوژي، مي تواند به رشد و توسعة اين رشتة نوپا كمك بيشتري كند. از آنجايي كه بررسي چشم اندازهاي نظري جامعه شناسي تكنولوژي، بدون توجه به خود تكنولوژي و حوزة مطالعاتي علم و تكنولوژي ميسر نيست، از اين رو، در آغاز آنها را مرور می کنیم.بر این مبنا، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که فرایند مبانی فرهنگی، جامعه شناختی و الزامات اقتصادی چگونه و به واسطه کدام عوامل، سیاست گذاری علم را در سطح ملی تحت تاثیر قرار می دهد و مدل نظری ارتباط میان این دو فرایند در سطح ملی چگونه خواهد بود
توجه:
- برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.
- پس از خرید بلافاصله لینک دانلود فایل برای شما ایمیل خواهد شد.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.