توضیحات
عنوان: تحقیق برنامه ریزی در اسلام
- چکیده
- مقدمه
- تعاریف و مفهوم برنامه ریزی
- اهمیت و ضرورت برنامه ریزی
- دین و برنامه ریزی
- برنامه ریزی از منظر قرآن
- تدبیر در برنامه ریزی از منظر قرآن
- دور اندیشی در برنامه ریزی از منظر قرآن
- جایگاه برنامه ریزی در اسلام
- ضرورت برنامه ریزی در مدیریت اسلامی
- فوائد برنامه ريزي
- فواید برنامه ریزی از نگاه آیات و روایات
- اصول برنامه ریزی در مدیریت اسلامی
- لوازم برنامه ریزی آرمانی در مدیریت اسلامی
- نتیجه گیری
- منابع
چکیده
دین اسلام به عنوان دین جامع و همه جانبه نگر، برنامه ی زندگی مسلمانان را در جهت رسیدن به سعادت حقیقی و جاودانه در آخرت، تنظیم می کند. در این میان،در تنظیم امور سازمانهای جامعه، مدیران اسلامی، نیاز جدی تری به برنامه ریزی دارند. ضرورت برنامه ریزی مناسب از منظر دینی امری مؤکد است. از آنجا که در مدیریت اسلامی، هدف نهایی، هدایت انسان به سوی بندگی خداست، تمام برنامه ریزی ها به آن هدف ختم خواهد شد. لذا هدف از انجام این پژوهش، تبیین برنامه ریزی در اسلام می باشد. در این مقاله ابتدا تعاریف ومفهوم برنامه ریزی تشریح گردیده، سپس به اهمیت و ضرورت برنامه ریزی و برنامه ریزی در اسلام پرداخته شده است. برنامه ریزی از منظر قرآن ، برنامه ریزی از منظر روایات و جایگاه برنامه ریزی در اسلام نیز مورد بررسی قرار گرفته است. آنگاه به فواید برنامه ریزی و فواید برنامه ریزی از نگاه آیات و روایات اشاره شده است. ظرافت و دقت، اولویت بندی، تفکر و اندیشیدن، زمان بندی مناسب و آینده نگری از اصول برنامه ریزی در مدیریت اسلامی و برخورداری از توفیق الهی، اعتقاد به امکان حل مشکل، استفاده از تجارب دیگران و مشورت را از لوازم برنامه ریزی آرمانی در مدیریت اسلامی در این مقاله می توان برشمرد. بنابراین می توان اظهار نمود که نتایج این تحقیق نشان دهنده این است که دین اسلام به مقوله برنامه ریزی اهمّیت فراوانی داده است که در بحث مدیریت اسلامی جایگاه ارزنده ای دارد که در این بین مدیران می توانند از آیات و روایات در زمینه برنامه ریزی بهره ی فراوانی ببرند.
کلید واژگان: برنامه ریزی، دین اسلام، مدیریت اسلامی،تدبیر، مدیریت زمان، آینده نگری
مقدمه
برنامه ریزی، در انجام مطلوب هر کاری امری اجتناب ناپذیر است. شاید کمتر کسی را بیابید که در انجام فعالیتی بدون برنامه ریزی – اگر چه اجمالی- وارد شده باشد. هر چه امری مهم تر و تأثیر گذار تر باشد، ضرورت برنامه ریزی مضاعف خواهد شد. در سازمان های مختلف جامعه، به دلیل تمایل ذاتی به تولید کالا و ارایه ی خدمات بیشتر با هزینه کمتر، نیاز به برنامه ریزی جامع و مؤثر، بسیار محسوس است. برنامه ریزی راهنمای مدیران است در این که چه چیزی را و چگونه باید سازماندهی، رهبری یا کنترل نمایند. برنامه ریزی از دو مؤلفه ی اهداف، و فعالیت های مورد نیاز جهت رسیدن به آ ن ها تشکیل می شود(غنوی، 1384، ص 87).
از آن جا که دین مبین اسلام، کامل ترین دین الهی و مدعی ارایه ی برنامه ی جامع برای زندگانی انسان است، به این امر مهم توجه کافی داشته است. با مراجعه به آیات و روایات، می توان به اهمیت و جایگاه نظم و برنامه ریزی و تدبیر، در مدیریت اسلامی پی برد.
در این مقاله ابتدا تعاریف،مفهوم و جایگاه برنامه ریزی به شکل عام بیان شده، سپس به تبیین ارتباط آن با دین و جایگاه آن در اسلام پرداخته شده است. ضرورت، فواید و اصول برنامه ریزی در مدیریت اسلامی و سرانجام لوازم برنامه ریزی آرمانی در مدیریت اسلامی مطالب دیگری هستند که در این مقاله بررسی می شوند و سپس به یک نتیجه گیری از این مبحث می رسیم.
تعاریف و مفهوم برنامه ریزی
از برنامه ریزی تعاریف زیادی شده است که برخی از مهم ترین آن ها به شرح زیر است:
- برنامه ریزی فرایند تعیین اهداف سازمان و شیوه های مناسب دست یابی به آن است.
- برنامه ریزی تصویر روشنی از هدف، نوع فعالیت ها، ابزار و روش های مورد نیاز به منظور دست یابی به آن است(زارعی متین، 1380، ص 179).
- برنامه ریزی یعنی ارایه ی طریق برای عملیات آینده که متضمن نتایج معین با هزینه ی مشخص و دوره ی زمانی معلوم است (دفتر تحقیقات کاربردی معاونت طرح و برنامه و بودجه ناجا، 1385، ص 47).
در واقع در فرایند برنامه ریزی دو اقدام مهم انجام می گیرد؛ اوّل، تعیین هدف و دوم تعیین چگونگی رسیدن به هدف. بنابراین برنامه ریزی فرایند تعیین اهداف و جهت فعالیت های سازمان و هم چنین راه کار های دست یابی به اهداف است( زارعی متین، 1380، صص 180-179). شاید در جمله ای کوتاه بتوان برنامه ریزی را این گونه معرفی نمود: «انتخاب راه و روشی مناسب، برای بهتر رسیدن به هدف» ( تقوی، 1380، ص 80).
همان گونه که از تعاریف برنامه ریزی مشخص شد، برنامه ریزی به معنای مشخص نمودن طرح کار و نقشه برای حرکت های آینده می باشد. بدیهی است که این امر از مهمترین ارکان مدیریت بوده و هیچ مدیری نباید اهداف سازمان را بدون برنامه تعقیب کند. برنامه ریزی عبارت است از انتخاب روش های مناسب برای نیل به هدف مورد نظر است، برای رسیدن به هر هدفی راهی هم وجود دارد که با تلاش و تحقیق بسیار باید آن را پیدا کرد، از زمانی که انسان جرأت و توان اندیشیدن به آینده را پیدا کرده، برنامه ریزی هم به منظور رسیدن به آینده مورد نظر پدید آمده است. برنامه ریزی خوب به منزله انجام نیمی از کار است، گاهی هدف ها خوب است؛ ولی چون برنامه ی درست و دقیقی برای رسیدن به هدف وجود ندارد کار به شکست می انجامد، میزان کیفیت کارها معمولاً از میزان صحت برنامه انجام آنها فراتر نمی رود، باهوش ترین افراد نیز بدون داشتن برنامه ی خوب نمی توانند به اهدافشان برسند.بنابراین، برنامه ریزی کمک می کند تا از میان روش های ممکن به هدف، بهترین، آسان ترین، کم هزینه ترین آنها انتخاب شود ( تمیمی آمدی، 1366).
برنامه ریزی نگرش و راهی است که عمل بر مبنای اندیشه ی آینده نگر را تضمین می کند. این نگرش بخش جدایی ناپذیر مدیریت است. برنامه ریزی دو نکته را در بر می گیرد: یکی هدف ها یا همان نتایج دلخواهی که تمامی کارکنان سازمان می خواهند به آن دست یابند؛ دیگری برنامه ها یا فعالیت هایی که مشخص می کنند چگونه باید به آن ها رسید (غنوی، 1384، ص 87).
توجه:
- برای دانلود فایل کامل ورد لطفا اقدام به خرید نمایید.
- پس از خرید بلافاصله لینک دانلود فایل برای شما ایمیل خواهد شد.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.